Recenzja książki „Życie z zacięciem”, red. L. Jankowska-Szafarska, B. Suligowska, R. Kara, K. Kupiec, Wydawnictwo Edukacyjne, Kraków 2017

Recenzja książki „Życie z zacięciem”, red. L. Jankowska-Szafarska, B. Suligowska, R. Kara, K. Kupiec, Wydawnictwo Edukacyjne, Kraków 2017

Katarzyna Macios

Książka „Życie z zacięciem” jest pod wieloma względami niezwykła i zajmuje honorowe miejsce w mojej domowej biblioteczce. Po raz pierwszy w Polsce wydano drukiem owoc współpracy aktywistów, zrzeszonych w klubach J. Uznano głos osób doświadczających jąkania, jako ważny – na równi z opiniami specjalistów – i zasługujący na upublicznienie. Wydanie czegoś drukiem nobilituje, podnosi rangę. Tutaj mamy wartość dodaną w wymiarze społecznym: odczuwalną ulgę przez wyraźne podkreślenie podmiotowości, godności, prawa do samostanowienia oraz prezentację twórczości i ogromnego potencjału intelektualnego środowiska osób jąkających się. Podskórnie czuję i wiem, że środowisko ruchu samopomocy czekało na tę książkę. Zupełnie nieprzypadkowo jej wydanie zbiegło się z 30-leciem działalności klubu J w Krakowie oraz Ogólnopolskim Zjazdem Osób Jąkających się w Krakowie w 2017 roku.

„Życie z zacięciem” składa się 5 rozdziałów, które wzajemnie się dopełniają. Pierwszy rozdział „Jąkanie w teorii” zawiera wypowiedzi wykładowców, specjalizujących się w logopedii.             Drugi rozdział „Jąkanie w praktyce” uzupełniają opisy metod, dedykowanych dzieciom oraz dorosłym. Zostały one szczegółowo zobrazowane przez logopedów i psychologów, którzy doskonalą swój warsztat terapeutyczny w zaciszu gabinetów, starając się pomóc klientom.

Trzeci rozdział „Jąkanie inaczej – inspiracje” to artystyczne, pełne przestrzeni i oddechu eseje, w których osoby doświadczające niepłynności (także rodzic dziecka z taka cechą) odważnie wychodzą poza przyjęte ramy definicji jąkania. Przyglądają się temu zagadnieniu z różnych stron, znajdując ciekawe metafory i odniesienia w sztuce filmowej i muzycznej.

Czwarty rozdział „Samopomoc osób jąkających się” przenosi nas w historię kształtowania się klubów J z całej Polski, budowania sieci kontaktów poprzez korespondencję, wzajemne wspieranie się, wymianę doświadczeń przed pandemią Covid-19. Po 2020 roku w wielu klubach J odnotowano regres we frekwencji, spotkania przeniosły się do sieci. Tym bardziej cieszę się, że udało się wydać tę pozycję, zanim nastąpił czas, który w wielu wymiarach zmienił nas wszystkich i przesunął niewidzialną ręką relacje międzyludzkie w przestrzeń cyfrową.

Piąty rozdział „Moje życie z jąkaniem” to osobiste wyznania. Opisy wspomnień, które dopiero po latach wychodzą na światło dziennie w bezpiecznej, akceptującej, nieoceniającej przestrzeni. Ma to wyczuwalny wymiar terapeutyczny: teraz, gdy jesteśmy we wspierającej się grupie, otwieramy się. Przyznając się do emocji, wątpliwości, lęków i traum, możemy się skutecznie do nich zdystansować. To, co nie mogło być wypowiedziane wcześniej, teraz zostało przelane na papier, uznane i zamknięte, by bez obciążeń móc iść dalej.